Deze Tegenwijsheden vormen een doorlopend project, waarin ik alle ongevraagde feedback door mijn online zichtbaar verzamel, en omvorm tot inspirerende demotivatie.
tegenwijsheden, 2020-heden, 10x10cm, keramiek
“Vanaf je puberteit krijg je overal te horen: “Wees jezelf, er zijn al zoveel anderen.” Maar zodra je opgroeit, besef je steeds vaker dat deze leus een leugen is. Men wil juist dat je precies zo bent als iedereen. Wanneer je bent als iedereen pas je niet alleen perfect binnen het uniform systeem, je tackelt direct dat authentieker en/of succesvoller bent dan iemand anders. Want daar houden mensen dus niet van, van authentieke, succesvolle mensen. Men zegt wel eens ‘hoge bomen vangen veel wind’, maar de meeste bomen worden genadeloos omgezaagd voor er ook nog maar een zuchtje wind bij in de buurt is gekomen.
Wanneer je onverschrokken jezelf bent – en misschien wel juist doordat die ruimte je als puber beloofd is – vindt iedereen daar iets van. Wanneer je uit de ban springt, veel geld verdient en uitgeeft, dingen op unieke wijze doet – anders dan anderen – vindt iedereen daar iets van. En het blijft niet bij de heimelijke gedachten van de veroordelende partij, die misschien zelf wel schrikt van deze lelijk karakterkwaal. Nee, als je ruimte in durft te nemen, wordt je meedogenloos afgemaakt. Het is alsof de geest van Calvijn de moderne burger souffleert enige vorm van onschuldige losbandigheid onverbiddelijk de nek om te draaien. ‘Wie denk je wel niet dat je bent? Wie heeft jou ooit verteld dat je dit podium mag betreden? Doe eens even normaal! Kijk naar mij, ik doe normaal! En zelfs ik ben in al mijn normaalheid al gek genoeg.’
Voor deze serie gebruik ik het concept van Nederlandse tegelwijsheden, welke je doorgaans dient te inspireren, maar ook de historie kent om je beschermen tegen je eigen lust naar overdaad (‘er verdrinken meer mensen in het glaasje dan op zee’). Noem het calvinisme boven optimisme.
Alle teksten op deze tegeltjes zijn ooit tegen of over mij gezegd door mijn zichtbaarheid op televisie en internet. Het zijn echte citaten van echte mensen die mij opdragen zich te gedragen naar hun standaard. Ze gebieden mij dus – tegen puberdromen in – minder mezelf te zijn. Door ze te verwerken als demotiverende tegelwijsheden (Tegenwijsheden), worden ze van iedereen. Op die manier kunnen ze dienen als dagelijkse reminder om vooral normaal te doen.
Want dat is wat de wereld echt van je wilt: niet dat je jezelf bent, maar dat je je normaal gedraagt, niet teveel ruimte inneemt en vooral voldoet aan de ondefinieerbare verwachting van je naaste Nederlandse medemens.“
De tegels ‘Ik heb heus geen hekel aan alle joden’ en ‘Als je dit serieus als antisemitisme ziet, heb je echt niks van de wereld begrepen’ zijn aangekocht door het Joods Museum.
In 2022 waren de Tegenwijsheden onderdeel van de tentoonstelling Vrijheid, Gelijkheid en Eigenheid in de Koppelkerk te Bredevoort.
Ben je geïnteresseerd in een Tegenwijsheid? Van iedere uitspraak wordt er slechts eentje gemaakt. Voor de complete collectie en het actuele aanbod kun je hier terecht.